Bayram Sohbetleri- 4 Barınmak Ama Nerede?(Balıkçı Barınakları)
Balıkçı Barınakları münhasıran balıkçılık işiyle iştigal
edenlerin, barınma, ürün yükleme ve boşaltma,bakım onarım gibi işlerini
yapmaları ve mesleklerini icra ederken kullandıkları malzeme alet ve techizatı
koruma ları için yapılmış kıyı yapılarıdır. Hülasa özel tekneler için
yapılmamıştır. Bu nedenle yapımlarından sonra il tarım hayvancılık müdürlüğü
kontrolüne verilir ve genelikle yöresel su ürünleri kooperatifleri tarafından
işletilir. ( Bazen de belediyeler çöker. Bu konuya ayrıca değineceğiz.) Özel (amatör) teknelerin Balıkçı
barınaklarında hiçbir şekilde hiçbir hakkı yoktur. Bu iyice bellene…
Bazı denizci
dostlarımız, tamamen iyi niyetlerinden, belki de marina da barınmamız
gerekirken barınacak marina bulamamanın verdiği hüzünden, keşke burası marina
olaydı diye hayıflanarak balıkçı Barınaklarına Marina demektedir. Marina ve yat
limanları listesini turizm bakanlığı ve ulaştırma bakanlığı web sitelerinden
bulabilirsiniz. O listede olmayanlar balıkçı barınağı veya barınma yeridir ve balıkçılara aittir. Buralara Marina veya
yat limanı yakıştırması bence doğru ve uygun değildir.
Balıkçı
barınaklarının eski yönetmeliğinde özel teknelerin mücbir sebepler dışında
barınması olanaksız iken, yönetmelikte yapılan değişiklikle özel teknelerin
balıkçıların kullanımından sonra boş yer kalırsa bağlanma ve barınmaları imkanı
verilmiştir. Bu barınağı işleten kooperatifleri de maddi olarak rahatlatmıştır.
Balıkçı tekneleri sadece kendi bağlı bulundukları liman sınırında avlanmazlar.
Doğal olarak balık neredeyse balıkçı oraya intikal etmek zorundadır.(liman
başkanlığına bildirerek) Bir gün 20 balıkçı teknesinin olduğu barınağa ertesi,
gün 100 balıkçı teknesi gelebilir. Bu nedenledir ki balıkçı barınağını işleten
kooperatifler üç aydan fazla özel teknelerle sözleşme yapmazlar. Öncelik doğal
olarak balıkçınındır. Yani önce balıkçı teknesi bağlanacak, boşta yer kalırsa
biz, sokakta kalmış özel (amatör)tekneler bağlanacak ki önceliğin balıkçıda
olması çok doğrudur.
Balıkçı barınaklarındaki
balıkçı tekneleri veya özel tekneler için bağlanma ve hizmet fiyatları serbest
piyasa kurallarına göre değil, Tarım il müdürlükleri tarafından belirlenir.
Balıkçılar için ayrı Özel tekneler için boylarına ve kalma sürelerine göre ayrı
fiyat tarifesi vardır. Genel olarak balıkçılardan, özellikle o kooperatifin
üyesi balıkçılardan bu ücretleri almak neredeyse imkansız denecek kadar zordur.
Yönetim olarak baskı yaparsan bir sonraki seçimde karşılığını mutlaka
görürsünüz…
Eğer Su Ürünleri
kooperatifleri iyi işletilmezse bir süre sonra maddi sıkıntıya düşer, milli
emlak kurumu ve diğer kurumlara kirasını ve diğer ödemelerini yapamaz. Belli
bir süre sonra da borçlarını ödemediğinden tekrar kiralama ihalesine giremez.
Eğer barınak özel teknelerin bağlanması yönünden müsait ve o barınağa talep
varsa hemen yörenin belediyesi ihaleye girer veya kurumlararası yapılan bir
sözleşmeyle ve çoğunlukla kira değil kesin devir şeklinde barınağa çöker. Ne
olacak belediye, neticede resmi bir kurum , daha iyi işletir ve hizmet sunar
diye düşünürken; balıkçıya küçük bir yer ayırır, sonrasında bir encümen
kararıyla bazen marina fiyatları dahi aşan bir bağlanma fiyat tarifesi
hazırlar. Orada bağlı özel tekne sahipleri de yeni bağlama fiyatlarını görünce
ağlamaya başlar.
Bu nedenle Su
ürünleri kooperatifleri mutlaka yaşatılmalı ve desteklenmelidir, derken
kooperatif bütçelerine ve yönetimine de göz atmakta fayda var diye düşünüyorum.
Bunu bir örnekle açıklamaya çalışacağım. Bir kooperatif düşünelim. Bütçesi
yıllık 100.000 Tl olsun. Bu bütçeyle korunan su alanının ve rıhtımın kirasını,
elektiriğini, vergisini, gayrısafi hasılanın %10 u tutarında haracını, varsa
elemanın maaşını ödeyecektir. Aslında tarım bakanlığı tarifesini uygulasa
bütçeyi denk getirebilir ama hep daha yüksek para talep eder. Çünkü
balıkçısından tahsilat yapmak zordur, bağlanan tekneler içinde tanıdık, hısım,
arkadaş tekneleri vardır, onlardan da pek bir şey alamaz, dolayısıyla gene vur
abalıya.
100.000 tl bütçe yapan kooperatifin kiraladığı barınak en iyi ihtimalle 200-250 tekne kapasitelidir. Bu kapasitenin yarısını özel tekne bağlanmasına ayırsa maksimum yıllık talep edilecek tarife dışı ücret ne olmalıdır ortadadır. Bu fiyat ta kesinlikle uç ve fahiş bir fiyattır. Bazen bu fiyatın abartıldığına, çok enderde olsa kötü niyete de rastlamak
mümkündür. Onun için ödediğiniz her kuruş için mutlaka fatura veya resmi makbuz
alınız veya uzun süre bağlanıyorsanız kooperatifin banka hesabına havale
yapınız. (kesilen faturalarda bağlanma ücreti yazmayıp hizmet bedeli veya bağış
yazılmasını şimdilik göz ardı edebiliriz.)
Balıkçı
barınaklarının fiyatlarını il tarım müdürlükleri belirler demiştik. Genel
olarak o ildeki tüm barınaklar için aynı tarife çıkar. Hiçbir hizmet vermeyen kooperatif te hizmet
veren kooperatif te yasal olarak aynı ücreti talep etmek zorundadır. Bu
kesinlikle çok yanlış bir uygulamadır. Aydınlatma direklerindeki lambaları dahi
yanmayan bir barınakla, en azından rıhtım aydınlatması ve suyu olan, güvenlik
elemanı çalıştıran barınağın fiyatları aynı olmamalıdır. Tabi ki abartılmış
fahiş bir fiyatta olmamalıdır.
Buraya kadar işin
kanuni yönü ağır basan sohbete daldık. Şimdi bir realiteye değinelim. Bazı
barınaklarda özellikle turizm bölgeleri ve yoğun yerlerde balıkçı barınağı
yönetimi sizden yüksek bir meblağ talep ettiğinde tarifeye göre ödeme yaparım
deme hakkınız vardır. Bu hakkınızı kullanmaya yeltendiğinizde en iyi ihtimalle
size yer yok kusura bakma diyeceklerdir. Bir yere bağlanmış bile olsanız oraya
hemen bir balıkçı teknesi balıktan dönerek gelir. Tüm bu sıkıntılar karşılıklı
iyi niyet ve güzel iletişimle genelde çözüme ulaşabilir.
Unutmayalım Balıkçı
Barınakları özel tekne sahibi amatör denizcilerin değildir.
Ne yapacağız,nereye
bağlanacağız ve sığınacağız? Vah halimize diye dövünmek yerine çözüm için
çalışmalıyız.
Neler yapılabilir? yarın da buna bir göz atalım ve bayram sohbetlerini sonlandırarak Devekuşu nun kıyı kıyı Türkiye gezisine devam edelim.
Sevgiyle Kalın
İsmail Oruç (Acemi Amatör Denizci)
Merhaba, en üst görsel deki mendirek nerenin mendireği acaba?
YanıtlaSilGokçeada/Kaleköy
YanıtlaSil